Van alle uren waaruit je leven bestaat, zijn het je werkomgeving en de mensen met wie je werkt waar je het grootste deel van die uren aan besteedt (naast je partner en/of je kinderen, hoop ik…). Het is voor elk mens belangrijk dat je, in dat grote deel van je leven wat werk heet, het naar je zin hebt en het beste uit jezelf kan halen. Hoewel ‘Sterk voelen op het werk’ geschreven is voor (hoog)sensitieve werknemers is het een aanrader voor iedereen. We zijn tenslotte allemaal sensitief, toch?

Er zijn de afgelopen jaren veel boeken geschreven over hoogsensitieve personen (ook wel HSP genoemd) en steeds meer lezen en horen we over deze eigenschap van onderzoekers, psychologen, coaches en ervaringsverhalen van HSP’s zelf. Hoewel we steeds meer een positief beeld krijgen (gelukkig maar!) valt het mij op dat de weegschaal toch nog een beetje doorslaat naar het verdedigen dat hoogsensitiviteit normaal is en hoe wetenschappelijk onderzoek daarvoor het bewijs levert. Dat mag van mij veranderen. De eerste onderzoeken en boeken komen uit de jaren negentig. Dat is ruim twintig jaar geleden. Het is tijd dat we ons durven laten zien en wat onze toegevoegde waarde voor de samenleving is.

Sterk voelen op het werk

Dat vind ik één van de sterkste punten van dit boek; de auteur, Eveline Baar, gaat uit van de voordelen van de eigenschap. Ze begint met het beschrijven van de mooie en positieve kanten van sensitief zijn en wat het voordeel hiervan is in een werkomgeving. Pas daarna bespreekt ze de valkuilen die er ook kunnen zijn en geeft heel concreet advies hoe je ervoor kunt zorgen dat je niet in die valkuilen stapt.

Bekende HSP kenmerken als

• rijke innerlijke belevingswereld,
• details en het grote geheel zien,
• reflectievermogen,
• oog voor kwaliteit,
• inlevingsvermogen,
• verantwoordelijkheidsgevoel,
• doorzettingsvermogen,
• rechtvaardigheid en
• creativiteit

worden beschreven vanuit situaties zoals je die tijdens je werk meemaakt. Daardoor is alles wat je leest heel herkenbaar en laat ze duidelijk zien waarom elke organisatie op zoek zou moeten naar hoogsensitieve medewerkers.

Zoals over oog voor detail en kwaliteit:

“Het oog voor detail gecombineerd met je perfectionisme, levert een product of dienst van hoge kwaliteit. Je bent gericht op het signaleren van fouten en het voorkomen ervan bij jezelf en de ander, waardoor je ook de klanttevredenheid bevordert. Dat zorgt ervoor dat je met grote inzet kwalitatief hoogwaardig werk levert.”

Ze schrijft over empathie:

“Je empathisch vermogen is ook van toegevoegde waarde in klantcontact. Je antenne en je vermogen goed te luisteren maken dat je al vlot ziet of de klant tevreden is of niet. Kleine irritaties voel je aan en organiseer je weg in het contact. Is er meer aan de hand, dan vraag je door, zodat je kunt bijdragen aan een oplossing. Zelfs als je het met het standpunt van de klant niet eens bent, dan nog blijf je met hem in verbinding.”

Sensitief zijn heeft zoveel voordelen.

In een volgend hoofdstuk neemt ze je mee in de valkuilen die bij elk kenmerk kunnen voorkomen.

Zoals bij reflectievermogen:

“Je vermogen tot intense verwerking en het systeem van pause-to-check maakt dat je wat meer tijd neemt om zaken diepgaand te verwerken en te combineren. Dit kan tot gevolg hebben dat je collega’s ervaren dat je je terugtrekt uit de verbinding, afwezig bent of langzamer werkt dan zij. Als je je mening laat horen, kun je de respons krijgen dat er al een besluit is genomen.”

Door beide kanten van de kenmerken te beschrijven aan de hand van voorbeelden krijg je als lezer een heel goed beeld wat de invloed van je eigenschap op je werk kan zijn en hoe je je eigenschap het beste kan inzetten.

Deze feitelijke kennis gecombineerd met voorbeelden uit de praktijk zijn belangrijk. Inzicht in je eigenschap en hoe dat voor jou uitwerkt geeft je de regie om je leven zelf in te vullen. Zo ga je ervaren dat sensitief en zelfstandig en krachtig zijn echt wel samen gaan.

Praktische tips en werksituaties

In vijf hoofdstukken lees je alles over de kracht en de valkuilen van hoogsensitiviteit op het werk, hoe je veerkrachtig kunt omgaan met je eigenschap en met concrete werksituaties, wat passend werk is en over omgaan met ziekte en stress tot aan je passie vinden en werken als zelfstandig ondernemer. Dit laatste is een belangrijke toevoeging; werk doen wat er echt toe doet is van wezenlijk belang voor een hoogsensitief persoon. Een reden waarom veel HSP’s nadenken over zelfstandig ondernemerschap. Ook daarbij beschrijft ze de voordelen en valkuilen.

Er zijn nog een aantal andere belangrijke onderwerpen die Eveline aansnijdt, die ik in andere boeken nog niet ben tegengekomen die ik graag wil benoemen.

Zoals communicatie. Omdat we over meer informatie beschikken, snel kunnen schakelen en graag van dienst willen zijn komt het weleens voor dat anderen ons niet helemaal kunnen volgen. Wat irritatie oplevert. Ze legt uit hoe je naast de grote lijnen ook de details en feiten (en iets minder gevoelens) moet opnemen in je uitleg en je verhaal beter in stukken kunt opdelen, zodat anderen jouw gedachtesprongen kunnen bijhouden. Zo lukt het vaak beter om mensen mee te krijgen in je out-of-the-box ideeën.

Een ander herkenbaar struikelblok in onze manier van communiceren is ons streven naar harmonie en balans, een gezamenlijk standpunt bereiken. Voor ons is het lastig te begrijpen dat anderen soms communiceren met als doel om iets door te drukken, onderscheid te maken of om te manipuleren. Je bewust zijn van deze verschillende doelen helpt om je niet te verliezen in een strijd of machtsspel.

En daar is dan ook nog een ander obstakel waar bijna ieder hoogsensitief persoon mee worstelt: hoe leg je aan je collega’s en leidinggevende uit dat je hoogsensitief bent? Het meest voorkomende knelpunt is onbekendheid met de eigenschap, die zorgt dat mensen beelden projecteren die niet terecht zijn. Vragen om wat je nodig hebt vanuit feiten (in plaats van je eigenschap als oorzaak te noemen) en zakelijk communiceren en kennis delen kunnen helpen.

Stress, bore-out (te weinig uitdaging), omgaan met veranderingen, solliciteren en assessments, ziekte en re-integratie; alles komt aan bod. Naast deze onderwerpen wordt er ook veel aandacht besteed aan persoonlijkheidsmodellen (MBTI, Belbin, Ofman, Big Five), leer- en werkstijlen, werkwaarden en organisatieculturen. Dat maakt ‘Sterk voelen op het Werk’ een volledig handboek voor (hoog) sensitieve medewerkers.

Je kunt aan alles merken dat de auteur (werkzaam als HR-manager in een grote maatschappelijke organisatie) veel feitelijke kennis en praktijkervaring in huis heeft over dit onderwerp.

Dit boek is een aanrader voor elke medewerker, leidinggevende, HR-medewerker die het beste uit zichzelf en haar organisatie wilt halen.

Elke organisatie wil toch medewerkers hebben die goed met klanten kunnen omgaan, zowel details als het grote geheel zien, probleemoplossend denken en kansen en risico’s kunnen inschatten?

 

Rechten foto planning en samenwerking: rawpixel on Unsplash

 

• hoogsensitief