Je hebt altijd een keuze
‘Je hebt altijd een keuze’. Ik weet nog goed dat een vriend dat eens tegen mij zei. Op dat moment hoorde ik de woorden wel, maar toch drongen ze niet echt door. Het klonk zo logisch, dat je altijd kunt kiezen. Is dat zo? Kun je altijd kiezen? Wat als je je niet bewust bent dat er nog andere opties zijn? Wat als angst en onzekerheid in de weg staan om te kiezen? Er ís altijd een keuze die iedereen kan maken.
Ongezonde relaties
Vriendschappen die niet in balans zijn, waar de ene persoon continu meer geeft dan de ander. Een werkomgeving die niet meer motiverend is en waar je niet je kwaliteiten en talenten kunt inzetten. Liefdesrelaties waar een open communicatie heeft plaats gemaakt voor ingehouden boosheid en wrok en uitmondt in manipulatie. Familie situaties waar je in opgegroeid bent, maar waar banden gaan knellen en je je beperkt voelt in het jezelf kunnen zijn.
Als we dit zo lezen, of als verhaal zouden horen van iemand in onze omgeving, begrijpen we al snel dat deze situaties ongezond zijn en dat de balans zoek is geraakt. En dat het nodig is om er iets aan te doen. Sterker nog, we zullen tegen deze persoon roepen dat het zo écht niet langer kan en hem of haar aansporen in actie te komen. Toch komt het regelmatig voor dat er vervolgens weinig gebeurt. Of…het moment dat we zelf in een dergelijke situatie terecht komen, merken dat ook wij moeite hebben met een stap te zetten.
Waarom blijven we te lang hangen in omstandigheden die niet goed voor ons zijn? Hoe langer deze situaties duren, hoe groter de kans dat er een energielek ontstaat. Er wordt op zo’n moment meer energie weggegeven dan dat we er energie van krijgen. Door het blijven geven, lopen we vervolgens leeg en worden we steeds meer moe en als gevolg voelen we ons ongelukkig. Hoe langer wij deze situaties laten voort duren, hoe moedelozer we ons gaan voelen en hoe minder makkelijk we een oplossing kunnen vinden. We voelen ons dan opgesloten en beperkt in onze mogelijkheden.
One of the marvels of the world is the sight of a soul sitting in prison with the key in its hand ∼ Rumi
Wat maakt dat we op zo’n moment onszelf wegcijferen en de ander belangrijker vinden dan ons eigen welbevinden? Natuurlijk is het niet de bedoeling om egoïstisch te zijn en jezelf altijd op de eerste plaats te zetten. Maar waarom laten wij de weegschaal te veel doorschieten naar één kant en doen we niets om de situatie te verbeteren? Is het gewoonte? Is het gemakzucht? Angst of onzekerheid? Leggen we de verantwoordelijkheid bij de ander neer? Lopen we weg zonder iets te proberen? Of misschien hebben we nooit ervaren of geleerd dat het ook anders zou kunnen. Dat we het recht hebben om ons gelukkig te voelen en dat we daar zelf voor kunnen zorgen. Het kán wel anders.
De sleutel naar vrijheid is kiezen voor je eigen geluk.
Kiezen voor je eigen geluk
De manier om te ontsnappen aan dat opgesloten gevoel is jezelf afvragen of je gelukkig bent. Hoe voel jij je echt? Ben je tevreden met de manier waarop het gaat? Voel je je licht en vol energie? Sta je elke ochtend uitgerust op en loop je stralend rond? Bruis je van de ideeën en heb je zin om iets nieuws aan te pakken? Wanneer er iets onverwachts gebeurt of je wordt geraakt, kun je dan rustig reageren of reageer je vol emotie?
Je bewust worden van wat je voelt is de eerste stap die je kunt zetten. Vervolgens kun je je afvragen hoe je je wél wilt voelen en wat er nodig is om je weer gelukkig te voelen. Is het meer tijd en aandacht? Is het een andere omgeving? Is het een goed gesprek? Is het meer liefde? Zijn het andere werkzaamheden?
Zodra je kiest voor je eigen geluk, ontstaat er weer ruimte om andere mogelijkheden te ontdekken. Je bent niet afhankelijk van de ander, jij bent verantwoordelijk voor jouw leven. Je hebt altijd de keuze om zelf iets te doen wat de situatie kan verbeteren.
Dat kan zijn je gevoelens delen met de ander. Is de ander wel bewust van wat er speelt? Vertel hoe je je voelt en wat bij jou werkt om je blij en gelukkig te voelen. Vertel wat je wensen en verlangens zijn. NB. Wensen en verlangens zijn iets anders dan verwachtingen. Zo klinkt ‘ik vind het fijn om met jou te praten’ heel anders dan ‘ik vind dat jij met mij moet praten’. Het eerste is een uitnodiging, het tweede is meer een eis. De ander heeft altijd de vrijheid om op deze uitnodiging wel of niet in te gaan.
Waar mag je op letten bij lastige gesprekken:
- zoek het juiste moment, wanneer jullie allebei rustig zijn
- zoek de juiste plaats (waar anderen niet mee kunnen luisteren)
- voel je je nerveus, bereid je dan voor. Maak een lijstje met kernwoorden die je wilt gebruiken
- spreek rustig maar vastberaden (“It’s rain that grows flowers not thunder”)
- vertel hoe je dingen ervaart door ‘Ik’ te gebruiken (‘Ik vind het lastig als…’ in plaats van ‘Als jij dat doet dan…’)
- vermijd beschuldigingen
- vertel over je wensen en verlangens. Wat heb jij nodig om dingen te verbeteren?
- vermijd drama
- sta open voor en luister naar de mening van de ander
Bedenk, het gaat om het delen van gevoelens en ervaringen, het gaat niet om wie gelijk heeft. Het kan zelfs zo zijn dat de ander niet meteen met een reactie komt, maar tijd nodig heeft om te reflecteren over wat gebeurd is. Een tweede of derde gesprek kan dan nodig zijn.
Als de ander jullie relatie op waarde schat en deze ook in stand wil houden, zal hij of zij openstaan voor wat jij vertelt. Wanneer de ander niet open staat voor jouw gevoel en ervaring kan het nodig zijn om je omgeving te veranderen en daarmee de situatie te beëindigen. Of je blijft…en je blijft deze vervelende gevoelens houden.
Het kan zijn dat je je in een situatie bevindt, waarin je niet direct iets kunt veranderen. Bijvoorbeeld het vinden van een andere baan of verhuizen, etc. Belangrijk is dat je bewust bent dat je gezonde grenzen mag stellen. Jouw welbevinden en jouw gevoelens zijn belangrijk. Het is een teken van kracht om je gevoelens te delen, ook als de ander niet wilt luisteren. Het gaat om jouw perceptie van de situatie en jouw gevoel. Dat is wat je meeneemt naar de toekomst, naar andere situaties en relaties.
Laat situaties die uit balans zijn niet te lang duren, maar maak eerder bespreekbaar wat je voelt en wat je wenst.
De sleutel om je vrij en gelukkig te voelen ligt in jouw hand. De vraag is: ga jij er iets mee doen?
Rechten foto vis/zee: Kelc
Rechten foto sleutel: Sarolta Ban
